مرچندایزر یا مسئول چیدمان عضوی از نیروهای فروش و یا واحد مارکتینگ سازمان یا برند است که فضای فروشگاه را به گونه‌ای سازماندهی می‌کند که از برنامه‌ها و استراتژی‌های بازاریابی فروشگاهی پشتیبانی شود. مرچندایزر متخصص برنامه‌ریزی چیدمان اجناس در فروشگاه است که به او نیروی چیدمان هم می‌گویند.
نیروی چیدمان یا مرچندایزر در واقع مسئول هر اتفاقی است که برای یک محصول، از لحظه تحویل آن به فروشگاه تا لحظه ای که خریدار آن را از قفسه تحویل میگیرد، می افتد.
این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تأمین کسری موجودی، سازماندهی قفسه ها، تنظیم نمایشگرها، و تنظیم قیمت و علائم تبلیغاتی.
مرچندایزرها در حقیقت متخصصانی هستند که بنا به درخواست تأمین‌کنندگان و یا مدیریت فروشگاه در محیط‌های فروشگاهی حضور می‌یابند و تلاش می‌کنند تا استراتژی‌های فروش و برندسازی را در فروشگاه‌ها اجرا نمایند. مرچندایزر متخصصی است که با همکاری تیم فروش فروشگاه برای عرضه هرچه بهتر محصول تلاش می‌کند. علاوه بر ابتکار عمل، تسلط بر فنون فروش و مذاکره، مهارت در چیدمان اجناس و جلوه پردازی آنها، این فرد می‌بایست فهم دقیقی نسبت به فرآیند خرید، فروش، حمل‌ونقل و انبارداری کالاها داشته باشد. همچنین وظایف دیگری مانند جلب توجه خریداران بالقوه، خوش آمد گویی و اطلاع‌رسانی به آنها و تهیه گزارش فروش نیز بر عهده دارند.
یک مرچندایزر با بازبینی آرایش سطح فروش، محصولات را در موقعیتی قابل رؤیت و آشکار قرار می‌دهد. همچنین جو روانی حاکم بر فروشگاه را مدیریت کرده و طرح چیدمان و نمایش اجناس در قفسه‌های فروشگاه را تدوین می‌کند. ازجمله مهمترین وظایف مرچندایزرها، مشارکت در تدوین استراتژی فروش اجناس در فروشگاه و برنامه‌ریزی حجم خرید مشتریان می‌باشد. مرچندایزرها اهدافی را که مدیران سطح بالاتر تدوین کرده‌اند به دستورالعمل و رویه‌هایی تبدیل می‌کنند تا دستیاران فروش بتوانند آنها را در سطح فروش عملیاتی کنند.
نتیجه بازارپردازی و برنامه‌ریزی نیروی چیدمان باعث می‌شود تا فروش خاموش تحقق یابد. فروشی که نیاز زیادی به فروشنده نداشته و خریدار بدون دخالت نیروی انسانی مجاب به خرید می‌شود، در حقیقت خود کالا می‌تواند باعث فروشش گردد.
وظایف نیرو و مسئول چیدمان
در اینجا فقط مهمترین مسئولیت هایی که یک مرچندایزر ممکن است با آن روبرو شود آورده شده است:
- همکاری با تامین کنندگان، تولید کنندگان و فروشگاه ها برای اطمینان از اجرای صحیح برنامه ها
- ایجاد و سازماندهی تبلیغات و کمپین های تبلیغاتی
- مدیریت مواد آموزشی برای آموزش کارکنان
- مدیریت طرح های چیدمان فروشگاه و اطمینان از موجود بودن محصولات
- جمع آوری اطلاعات در مورد روند بازار و واکنش مشتریان به محصولات
- تجزیه و تحلیل ارقام فروش، گزارش رشد، گسترش و تغییر در بازارها
ازجمله مهارت‌ها و تخصص‌های لازم برای یک مرچندایزر می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- داشتن روحیه و رویکرد کسب و کار
- خودانگیزگی در کار
- همکاری و هماهنگی با سایر کارکنان
- آگاهی و تسلط بر مهارت های فروش حرفه ای و بازارپردازی
- مهارت های آماری و محاسباتی
- مهارت استفاده از تکنولوژی های اطلاعاتی و رایانه ای
- توانایی تفسیر داده های فروش و اتخاذ تصمیم بر اساس آنها
- خوش ذوق بودن و آشنایی با سبک های هنری
